ఎముకల్లో క్షయ వ్యాధి: కారణాలు, లక్షణాలు & చికిత్సల గురించి వివరణ

ఎముక క్షయ వ్యాధి, దీనిని స్కెలెటల్ ట్యూబర్క్యులోసిస్ (టీబీ) లేదా పాట్స్ డిసీజ్ అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది ట్యూబర్క్యులోసిస్ యొక్క తీవ్రమైన వ్యక్తీకరణ, ఇది ఎముకలు మరియు కీళ్ళను ప్రభావితం చేస్తుంది. ఊపిరితిత్తుల టీబీ (ఊపిరితిత్తులను ప్రభావితం చేస్తుంది) కంటే ఇది తక్కువ సాధారణమైనప్పటికీ, చికిత్స చేయకుండా వదిలేస్తే ఈ ఎముక టీబీ అనేది గణనీయమైన నొప్పి, వైకల్యం మరియు ప్రాణాంతక సమస్యలకు కూడా కారణమవుతుంది. ఈ పరిస్థితి గురించి సమగ్ర అవగాహనను కలిగి ఉండడం వల్ల అందరికి ఉపయోగంగా ఉంటుంది.
ఎముక క్షయ వ్యాధి గురించి వివరణ
ఎముక క్షయ వ్యాధి, దీనినే తరుచూ ఆంగ్లములో బోన్ టీబీ అని అంటారు. ఎముక టీబీకి కారణం మైకోబాక్టీరియం ట్యూబర్క్యులోసిస్ అనే బాక్టీరియా, ఇది పల్మనరీ టిబికి కారణమయ్యే జీవి. ఎముక టీబీ పల్మనరీ టీబీ వలె అంటువ్యాధి కాదని అర్థం చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. ఎముక టీబీ ఉన్న వ్యక్తితో ఒకే గదిలో ఉండటం ద్వారా మీరు ఎముక టీబీ రాదు. బదులుగా, ఎముక టీబీ బాక్టీరియా అనేది శరీరం యొక్క మరొక భాగం నుండి, సాధారణంగా ఊపిరితిత్తుల నుండి రక్తప్రవాహం లేదా శోషరస వ్యవస్థ ద్వారా ఎముకలు లేదా కీళ్ళకు వ్యాపించినప్పుడు అభివృద్ధి చెందుతుంది. కాబట్టి, టీబీ సంక్రమణ యొక్క ప్రాధమిక మూలాన్ని గుర్తించడం మరియు చికిత్స చేయడం అనేవి ఎముక టీబీని నిర్వహించడంలో చాలా చాలా ముఖ్యమైన పాత్రను పోషిస్తాయి.
ఎముక క్షయ వ్యాధి (బోన్ ట్యూబర్క్యూలోసిస్) వచ్చే అవకాశాలు ఎవరిలో ఎక్కువగా ఉన్నాయి?
ఎముక క్షయ వ్యాధికి ప్రధాన కారణం ఏమిటంటే, మైకోబాక్టీరియం ట్యూబర్క్యులోసిస్ అనే బాక్టీరియా.ఈ బాక్టీరియా వ్యాప్తి రక్తప్రవాహం ద్వారా లేదా శోషరస వ్యవస్థ ద్వారా సంభవించవచ్చు. ఎముక క్షయ వ్యాధి అనేది ఎవరిలోనైనా రావచ్చు, అయితే ఈ క్రింది కారణాల వల్ల కొంతమంది వ్యక్తులకు ఈ వ్యాధి వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉంటుంది:
- రోగనిరోధక వ్యవస్థ బలహీనంగా ఉండటం: బలహీనమైన రోగనిరోధక వ్యవస్థ కలిగిన వ్యక్తులు, HIV/AIDS ఉన్నవారు, కీమోథెరపీ చేయించుకుంటున్నవారు, అవయవ మార్పిడి చేయించుకున్న తర్వాత రోగనిరోధక శక్తిని తగ్గించే మందులు వాడుతున్నవారు మరియు రోగనిరోధక వ్యవస్థను బలహీనపరిచే ఇతర పరిస్థితులు ఉన్నవారు ఎముక క్షయతో సహా కొన్ని రకాల క్షయ వ్యాధులకు గురయ్యే అవకాశం ఉంది.
- క్రియాశీల క్షయ వ్యాధి ఉన్నవారితో సన్నిహిత సంబంధం: ఎముక క్షయ వ్యాధి సాధారణ సంబంధం ద్వారా వ్యాపించనప్పటికీ, క్రియాశీల క్షయ వ్యక్తితో సన్నిహిత మరియు ఎక్కువ కాలం సంబంధం కలిగి ఉండటం వలన ప్రారంభ సంక్రమణ వచ్చే ప్రమాదం పెరుగుతుంది. ఈ ప్రారంభ సంక్రమణ తర్వాత ఎముకలు మరియు కీళ్ళకు వ్యాపించి, ఎముక క్షయకు దారితీస్తుంది.
- పోషకాహార లోపం మరియు పేలవమైన జీవన పరిస్థితులు: పోషకాహార లోపం రోగనిరోధక వ్యవస్థను బలహీనపరుస్తుంది, దీని వలన వ్యక్తులు క్షయ వంటి అంటువ్యాధులకు గురవుతారు. కిక్కిరిసిన మరియు పరిశుభ్రం లేని జీవన పరిస్థితులు అనేవి బ్యాక్టీరియా వ్యాప్తిని సులభతరం చేస్తాయి.
- ఇప్పటికే కలిగి ఉన్న ఎముక లేదా కీళ్ల పరిస్థితులు: ప్రత్యక్ష కారణం కానప్పటికీ, కొన్ని ముందుగా ఉన్న ఎముక లేదా కీళ్ల పరిస్థితులు అనేవి వ్యక్తికి ఎముక క్షయ వచ్చే అవకాశం కలిగేలా చేస్తాయి.
- అధిక జనసాంద్రత కలిగిన ప్రదేశాలలో నివసించడం: జనసమ్మర్ధమైన ప్రదేశాలలో నివసించడం వలన క్షయ వ్యాధి వ్యాప్తి చెందే ప్రమాదం పెరుగుతుంది, ఇది ఎముకలకు కూడా వ్యాపించవచ్చు.
- చిన్న వయస్సు: పిల్లలు, ముఖ్యంగా ఐదు సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్నవారిలో పూర్తిగా అభివృద్ధి చెందని రోగనిరోధక వ్యవస్థ కారణంగా ఎముక క్షయకు వచ్చే అవకాశం కొన్ని సందర్భాలలో ఉండవచ్చు.
ఎముక క్షయ వ్యాధి యొక్క లక్షణాలు
ఎముక క్షయ వ్యాధి తరచూ నెమ్మదిగా అభివృద్ధి చెందుతుంది, దీని వలన ప్రారంభ రోగ నిర్ధారణ కష్టమవుతుంది. లక్షణాలు ప్రారంభంలో చాలా స్వల్పంగా ఉంటాయి ఆ తదుపరి ఇతర పరిస్థితులను అనుకరించవచ్చు. ఎముక క్షయ యొక్క సాధారణ సంకేతాలు మరియు లక్షణాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
- నిరంతర నొప్పి: నిరంతర ఎముక లేదా కీళ్ల నొప్పి అనేది చాలా సాధారణ లక్షణం. నొప్పి మొద్దుబారినట్లుగా లేదా కొట్టినట్టుగా ఉండవచ్చు మరియు స్వీయ కార్యక్రమాల వల్ల క్రమేపి తీవ్రతరం అవుతుంది.
- వాపు మరియు ఎరుపు: ప్రభావిత ఎముక లేదా కీలు చుట్టూ వాపు అనేది మరొక సాధారణ సంకేతం. ఎరుపు మరియు వేడి కూడా ఉండవచ్చు, కానీ నిరంతరం ఉండదు.
- కీళ్ల కాఠిన్యం మరియు పరిమిత కదలిక: ప్రభావిత కీలులో కాఠిన్యం ఏర్పడి కదలిక పరిధి తగ్గుతుంది. ఇది రోజువారీ కార్యకలాపాలను కష్టతరం చేస్తుంది.
- వైకల్యాలు: కొన్ని తీవ్రమైన మరియు చికిత్స చేయని సందర్భాలలో, ఎముక దెబ్బతిని కొన్ని వైకల్యాలకు దారితీస్తుంది. ఇది ముఖ్యంగా వెన్నెముక ప్రభావితమైనప్పుడు జరుగుతుంది. ఇది కైఫోసిస్ (వెన్నెముక వక్రత) లేదా ఇతర వెన్నెముక వైకల్యాలకు దారితీయవచ్చు.
- దైహిక లక్షణాలు: కొన్ని సందర్భాలలో, ఎముక క్షయ వ్యాధి అలసట, బరువు తగ్గడం, రాత్రి చెమటలు పట్టడం, తేలికపాటి జ్వరం మరియు ఆకలి లేకపోవడం వంటి దైహిక లక్షణాలను కలిగి ఉంటుంది. ఈ లక్షణాలు అస్పష్టంగా ఉండవచ్చు మరియు ఆలస్యంగా రోగ నిర్ధారణకు దోహదపడవచ్చు.
ఎముక క్షయ వ్యాధి యొక్క సమస్యలు
చికిత్స చేయని ఎముక క్షయ వ్యాధి తీవ్రమైన మరియు బలహీనపరిచే సమస్యలకు దారితీస్తుంది:
- కీళ్ల సమస్యలు మరియు వైకల్యం: ఎముక మరియు కీళ్ల నష్టం వల్ల గణనీయమైన నొప్పి మరియు వైకల్యానికి దారితీస్తుంది, ఇది కదలిక మరియు జీవన నాణ్యతను ప్రభావితం చేస్తుంది.
- వెన్నెముక నొక్కుకుపోవడం: వెన్నెముక ప్రభావితమైనప్పుడు, సంక్రమణ వెన్నెముకను కుదించగలదు, ఇది బలహీనత, తిమ్మిరి, జలదరింపు మరియు కాళ్ళలో పక్షవాతం వంటి నరాల సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
- సంక్రమణ వ్యాప్తి: TB సంక్రమణ ఇతర ఎముకలు, కీళ్ళు లేదా శరీరంలోని ఇతర అవయవాలకు కూడా వ్యాపించవచ్చు.
- ఔషధ నిరోధకత: సూచించిన మందుల నియమానికి కట్టుబడి ఉండకపోవడం ఔషధ-నిరోధక టీబీ అభివృద్ధికి దారితీస్తుంది.
ఎముక క్షయ వ్యాధి నిర్దారణ
ఎముక క్షయ వ్యాధిని నిర్ధారించడానికి సమగ్రమైన విధానం అవసరం, ఎందుకంటే లక్షణాలు నిర్దిష్టంగా ఉండకపోవచ్చు. రోగ నిర్ధారణ ప్రక్రియ సాధారణంగా వీటిని కలిగి ఉంటుంది:
వివరణాత్మక వైద్య చరిత్ర మరియు శారీరక పరీక్ష: వైద్యుడు సమగ్ర వైద్య చరిత్రను తీసుకుంటాడు, క్షయ వ్యాధికి గురికావడం, గత అనారోగ్యాలు మరియు ప్రస్తుత లక్షణాలపై దృష్టి పెడతాడు. శారీరక పరీక్షలో నొప్పి, వాపు, సున్నితత్వం మరియు కదలిక పరిధి కోసం ప్రభావిత ప్రాంతాన్ని అంచనా వేస్తారు.
ఇమేజింగ్ అధ్యయనాలు
- ఎక్స్-రేలు: ఎక్స్-రేలు తరచుగా నిర్వహించే మొదటి ఇమేజింగ్ పరీక్ష. ఇవి ఎముక మరియు కీళ్ల దగ్గర స్థలం కుంచించుకుపోవడం మరియు ఎముక క్షయతో సంబంధం ఉన్న ఇతర లక్షణ మార్పులను వెల్లడిస్తాయి.
- CT స్కాన్లు: CT స్కాన్లు ఎముకలు మరియు చుట్టుపక్కల కణజాలాల యొక్క మరింత వివరణాత్మక చిత్రాలను అందిస్తాయి, తీవ్రత యొక్క పరిధిని అంచనా వేయడానికి మరియు ఏదైనా చీము గడ్డలు లేదా ఇతర సమస్యలను గుర్తించడానికి సహాయపడతాయి.
- MRI స్కాన్లు: MRI స్కాన్లు చాలా సున్నితమైనవి మరియు ఎముకలు అదేవిధంగా మృదు కణజాలాలలో సూక్ష్మ మార్పులను గుర్తించగలవు, ఎముక క్షయ ప్రారంభ సంకేతాలు కూడా నిర్థారించబడతాయి. వెన్నెముక ప్రమేయాన్ని అంచనా వేయడానికి ఇవి ప్రత్యేకంగా ఉపయోగపడతాయి.
ప్రయోగశాల పరీక్షలు
- రక్త పరీక్షలు: ఎరిత్రోసైట్ అవక్షేపణ రేటు (ESR) లేదా సి-రియాక్టివ్ ప్రోటీన్ (CRP) పరీక్ష వంటి రక్త పరీక్షలు శరీరంలో మంటను అంచనా వేయడానికి సహాయపడతాయి. అయితే, ఈ పరీక్షలు ఎముక క్షయకు ప్రత్యేకమైనవి కావు మరియు ఇతర పరిస్థితులలో కూడా ఇవి పెరుగుదలను చూపిస్తాయి.
- టీబీ క్వాంటిఫెరాన్ పరీక్ష: ఇది మైకోబాక్టీరియం ట్యూబర్క్యులోసిస్ అనే బ్యాక్టీరియా యొక్క రోగనిరోధక ప్రతిస్పందనను కొలుస్తుంది, ఈ పరీక్ష టీబీ సంక్రమణను గుర్తించడంలో సహాయపడుతుంది.
బయాప్సీ మరియు కల్చర్ పరీక్ష: ఎముక క్షయను నిర్ధారించడానికి బంగారు ప్రమాణం ఈ ప్రభావిత ఎముక లేదా కీళ్ల కణజాలం యొక్క బయాప్సీ. కణజాల నమూనాను మరియు మైకోబాక్టీరియం ట్యూబర్క్యులోసిస్ బ్యాక్టీరియాను గుర్తించడానికి ఈ కల్చర్ పరీక్ష చేస్తారు, ఇది రోగ నిర్ధారణను నిర్ధారిస్తుంది. - PCR పరీక్ష: పాలిమరేస్ చైన్ రియాక్షన్ (PCR) పరీక్షను కణజాల నమూనాలలో లేదా ఇతర ద్రవాలలో TB బ్యాక్టీరియా యొక్క DNAను త్వరగా గుర్తించడానికి నిర్వహించవచ్చు. ఇది ఇతర కల్చర్ పద్ధతుల కంటే వేగంగా రోగ నిర్ధారణను అందిస్తుంది.
ఎముక క్షయ వ్యాధికి చికిత్స
ఎముక క్షయ చికిత్స అనేది సంక్రమణను తొలగించడం మరియు దీర్ఘకాలిక సమస్యలను నివారించడంపై దృష్టి పెడుతుంది. దీనికి సంబంధించిన కొన్ని ప్రాథమిక చికిత్సా విధానాలు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
క్షయ నిరోధక మందులు: బహుళ క్షయ నిరోధక ఔషధాల యొక్క సుదీర్ఘ చికిత్సకు ఇవి ముఖ్యం. చికిత్స యొక్క వ్యవధి సాధారణంగా 6 నుండి 12 నెలల వరకు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉంటుంది, ఇది సంక్రమణ పరిధి మరియు చికిత్సకు రోగి యొక్క ప్రతిస్పందనపై ఆధారపడి ఉంటుంది. విజయవంతమైన చికిత్సకు మరియు ఔషధ-నిరోధక టీబీ అభివృద్ధిని నివారించడానికి ఈ మందుల నియమానికి కట్టుబడి ఉండటం చాలా ముఖ్యం.
శస్త్రచికిత్స: కొన్ని పరిస్థితులలో ఈ క్రింది శస్త్రచికిత్సలు అవసరం కావచ్చు:
- చీముని తొలగించుట: పెద్ద గడ్డలను తగ్గించడానికి మరియు చికిత్స చేసి చీముని తొలగించదానికి ఇది చేయవలసి ఉంటుంది.
- డీబ్రైడ్మెంట్ (కణజాలములను తీసివేయుట): వైద్యంను సులభతరం చేయడానికి మరియు సంక్రమణ మరింత వ్యాప్తి చెందకుండా నిరోధించడానికి దెబ్బతిన్న ఎముక మరియు కణజాలం తొలగించడం అవసరం కావచ్చు.
- వెన్నెముక స్థిరీకరణ: వెన్నెముక టీబీ సందర్భాలలో, వెన్నెముకను స్థిరీకరించడానికి మరియు నరాల సంబంధిత సమస్యలను నివారించడానికి శస్త్రచికిత్స అవసరం కావచ్చు.
సహాయక సంరక్షణ: నొప్పి నిర్వహణ, ఫిజికల్ థెరపీ మరియు పోషకాహార మద్దతుతో సహా సహాయక సంరక్షణ అనేవి ఎముక క్షయ యొక్క మొత్తం నిర్వహణలో ముఖ్యమైన పాత్రను పోషిస్తాయి.
ఎముక క్షయ వ్యాధి నివారణ
పల్మనరీ TBని నివారించడమే ఎముక టీబీకి కూడా అత్యంత ప్రభావవంతమైన మార్గం. దీనికి గల కొన్ని నివారణ చర్యలు ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
- BCG టీకా: బాసిల్లె కాల్మెట్-గురిన్ (BCG) టీకా TB యొక్క తీవ్రమైన రూపాల నుండి కొంత రక్షణను అందిస్తుంది.
- సంక్రమణ నియంత్రణ చర్యలు: దగ్గినప్పుడు లేదా తుమ్మినప్పుడు మీ నోరు మరియు ముక్కును కప్పుకోవడం మరియు జీవన మరియు పని ప్రదేశాలలో తగినంత వెంటిలేషన్ ఉండేలా చూసుకోవడం వంటివి పాటించడంతో TB బ్యాక్టీరియా వ్యాప్తిని తగ్గించుకోవచ్చు.
- పల్మనరీ TB యొక్క ప్రారంభ రోగ నిర్ధారణ మరియు చికిత్స: ఎముకలు మరియు కీళ్ళతో సహా శరీరంలోని ఇతర భాగాలకు వ్యాప్తి చెందకుండా నిరోధించడానికి పల్మనరీ TB యొక్క సత్వర రోగ నిర్ధారణ మరియు చికిత్స చాలా అవసరం.
- రోగనిరోధక చికిత్స: HIV/AIDS ఉన్నవారు లేదా క్రియాశీల TB కేసులతో సన్నిహిత సంబంధాలు ఉన్నవారిలో TB అభివృద్ధి చెందే ప్రమాదం ఎక్కువగా ఉన్నందున క్రియాశీల వ్యాధి అభివృద్ధిని నివారించడానికి ప్రోఫిలాక్టిక్ చికిత్సను అందించవచ్చు.
వైద్యుడిని ఎప్పుడు సంప్రదించాలి?
మీకు కింది లక్షణాలు ఏవైనా ఉంటే వెంటనే వైద్యుడిని సంప్రదించండి:
- నిరంతరమైన ఎముక లేదా కీళ్ల నొప్పి: కొన్ని వారాలు లేదా నెలల తరబడి తగ్గని నొప్పి, ముఖ్యంగా కదలికతో తీవ్రమయ్యే నొప్పి.
- వాపు: ప్రభావితమైన ఎముక లేదా కీలు చుట్టూ వాపు, ఎరుపు లేదా వేడి.
- స్టిఫ్నెస్: కీలులో కదలిక తగ్గిపోవడం లేదా బిగుతుగా ఉండటం.
- వైకల్యాలు: ఎముక లేదా కీలు ఆకారంలో మార్పు, ముఖ్యంగా వెన్నెముకలో వక్రత.
- దైహిక లక్షణాలు: జ్వరం, రాత్రి చెమటలు, బరువు తగ్గడం, ఆకలి లేకపోవడం, అలసట.
ఈ లక్షణాలు ఎముక క్షయకు మాత్రమే కాకుండా ఇతర ఆరోగ్య సమస్యలకు కూడా సంకేతాలు కావచ్చు. సరైన రోగ నిర్ధారణ మరియు చికిత్స కోసం వైద్యుడిని సంప్రదించడం ముఖ్యం. స్వీయ వైద్యం చేయవద్దు. వైద్యుడిని సంప్రదించడం ద్వారా మాత్రమే మీ పరిస్థితికి సరైన చికిత్స పొందగలరు.
ముగింపు
ఎముక క్షయ అనేది తీవ్రమైన పరిస్థితి అయినప్పటికీ చికిత్స చేయగల పరిస్థితి. సమస్యలను నివారించడానికి మరియు పూర్తిగా కోలుకోవడానికి ప్రారంభ రోగ నిర్ధారణ మరియు సత్వర చికిత్స చాలా కీలకం. మీకు నిరంతర ఎముక లేదా కీళ్ల నొప్పి, వాపు లేదా ఇతర ఆందోళనకరమైన లక్షణాలు ఉంటే, మూల్యాంకనం మరియు తగిన నిర్వహణ కోసం పల్మొనాలజిస్టులను సంప్రదించడం చాలా అవసరం. ఎముక క్షయ యొక్క కారణాలు, లక్షణాలు, రోగ నిర్ధారణ మరియు చికిత్సను అర్థం చేసుకోవడం ద్వారా, వ్యక్తులు వారి ఆరోగ్యం మరియు శ్రేయస్సును కాపాడుకోవడానికి క్రియాశీల చర్యలు తీసుకోవచ్చు.
యశోద హాస్పిటల్స్ ఎముక క్షయకు సమగ్ర సంరక్షణను అందిస్తుంది, బహుళ-క్రమశిక్షణా విధానాన్ని అనుసరిస్తుంది. మా అనుభవజ్ఞులైన ఆర్థోపెడిక్ సర్జన్లు, అంటు వ్యాధి నిపుణులు మరియు ఊపిరితిత్తుల నిపుణుల బృందంచే వ్యక్తిగతీకరించిన చికిత్సా ప్రణాళికలను అందించడానికి సహకారంగా పనిచేస్తుంది. ఇందులో అధునాతన ఇమేజింగ్ మరియు ప్రయోగశాల పద్ధతులను ఉపయోగించి ఖచ్చితమైన రోగ నిర్ధారణ, ఆపై తగిన క్షయ నిరోధక మందుల నియమాలు, అవసరమైనప్పుడు శస్త్రచికిత్స జోక్యాలు మరియు పనితీరు ఉన్నాయి. యశోద హాస్పిటల్స్ అత్యాధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానంతో అమర్చబడి ఉంది మరియు ఎముక TB నిర్వహణలో అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు కట్టుబడి ఉంటుంది.
మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ గురించి ఏవైనా సందేహాలు ఉన్నాయా? సహాయం చేయడానికి మేము సిద్దంగా ఉన్నాము! మా అనుభవంతులైన నిపుణుల సలహా కొరకు +918929967127 మాకు కాల్ చేయగలరు.