ఊబకాయం: మీ ఆరోగ్యంపై దాని ప్రభావం, కారణాలు, నివారణ మరియు జీవనశైలి మార్పులు

నేటి ఆధునిక జీవనశైలిలో, ఊబకాయం (స్థూలకాయం) ఒక తీవ్రమైన ఆరోగ్య సమస్యగా విస్తరిస్తోంది. ఇది కేవలం అధిక బరువు కాదు, అనేక దీర్ఘకాలిక వ్యాధులకు దారితీసే సంక్లిష్టమైన పరిస్థితి. భారతదేశంలో, ముఖ్యంగా నగరాల్లో, మారుతున్న ఆహారపు అలవాట్లు, ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారాల వినియోగం, మరియు శారీరక శ్రమ లేకపోవడం వల్ల ఊబకాయం బారిన పడుతున్న వారి సంఖ్య ఆందోళనకరంగా పెరుగుతోంది. ఊబకాయం అంటే ఏమిటి, దాని లక్షణాలు, ప్రధాన కారణాలు, అది కలిగించే తీవ్రమైన ఆరోగ్య సమస్యలు, మరియు దానిని సమర్థవంతంగా ఎలా నివారించవచ్చో వివరంగా చూద్దాం.

ఊబకాయం అంటే ఏమిటి?

ఊబకాయం (Obesity) అనేది శరీరంలో అధిక మొత్తంలో కొవ్వు పేరుకుపోవడం వల్ల కలిగే ఒక వైద్యపరమైన పరిస్థితి. ఇది సాధారణ బరువు కంటే చాలా ఎక్కువగా ఉండటాన్ని సూచిస్తుంది. ఒక వ్యక్తి ఊబకాయంతో ఉన్నాడో లేదో తెలుసుకోవడానికి సాధారణంగా బాడీ మాస్ ఇండెక్స్ (BMI)ని ఉపయోగిస్తారు. BMI అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క బరువు (కిలోగ్రాములలో) మరియు ఎత్తు (మీటర్లలో) ఆధారంగా లెక్కించబడే ఒక కొలమానం.

• BMI 18.5 – 24.9: సాధారణ బరువు
• BMI 25 – 29.9: అధిక బరువు
• BMI 30 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ: ఊబకాయం

స్థూలకాయం: “స్థూలకాయం” అనేది “ఊబకాయం”కి పర్యాయపదంగా ఉపయోగించబడుతుంది. ఈ రెండు పదాలు ఒకే అర్థాన్ని సూచిస్తాయి – శరీరంలో అధిక కొవ్వు నిల్వలు కలిగి ఉండటం.

ఊబకాయం లక్షణాలు

ఊబకాయం యొక్క లక్షణాలు బాహ్యంగా స్పష్టంగా కనిపించినప్పటికీ, శరీర అంతర్గత వ్యవస్థలలో జరిగే మార్పులు వెంటనే గుర్తించబడకపోవచ్చు:

• గణనీయమైన బరువు పెరుగుదల: ఇది ఊబకాయానికి అత్యంత స్పష్టమైన సంకేతం. మీ ఎత్తుకు సరిపడా సాధారణ బరువు కంటే మీరు గణనీయంగా ఎక్కువ బరువు కలిగి ఉండటాన్ని ఇది సూచిస్తుంది.
• శ్వాస ఆడకపోవడం: చిన్నపాటి శారీరక శ్రమ, మెట్లు ఎక్కడం లేదా నడవడం వంటివి చేసినా కూడా ఊపిరి అందక ఇబ్బంది పడటం అనేది ఊబకాయంతో కూడిన సాధారణ సమస్య.
• అలసట: శరీరం అధిక బరువును మోయడానికి ఎక్కువ శక్తిని వినియోగించడం వల్ల తరచుగా అలసటగా అనిపించడం మరియు సాధారణ పనులు చేయడానికి కూడా శక్తి లేకపోవడం వంటివి జరుగుతాయి.
• కీళ్ల నొప్పులు: అధిక శరీర బరువు మోకాళ్ళు, తుంటి, పాదాలు మరియు వెన్నెముక వంటి వాటిపై అసాధారణ ఒత్తిడిని కలిగిస్తుంది. ఈ ఒత్తిడి కీళ్ల అరుగుదలకు దారితీసి, తీవ్రమైన నొప్పులకు కారణమవుతుంది.
• గురక: నిద్రలో అధికంగా గురక పెట్టడం, మరియు కొన్నిసార్లు శ్వాస కొద్దిసేపు ఆగిపోవడం (స్లీప్ అప్నియా) వంటివి ఊబకాయం ఉన్నవారిలో సాధారణం. ఇది నిద్ర నాణ్యతను దెబ్బతీస్తుంది.
• అధిక చెమట: శరీరంలో అధిక కొవ్వు నిల్వలు ఉండటం వల్ల శరీర ఉష్ణోగ్రత పెరిగి, సాధారణం కంటే ఎక్కువ చెమట పట్టడం గమనించవచ్చు.
• చర్మ సమస్యలు: చర్మం మడతలలో (ఉదాహరణకు, మెడ వెనుక, గజ్జలు, చంకలు) తేమ పేరుకుపోయి, దద్దుర్లు, దురద మరియు శిలీంధ్ర ఇన్ఫెక్షన్లు వంటి చర్మ సమస్యలు తరచుగా వస్తాయి.
• మానసిక సమస్యలు: అధిక బరువు, సామాజిక ఒత్తిడి మరియు శారీరక పరిమితులు ఆత్మవిశ్వాసం తగ్గడానికి, నిరాశకు గురవడానికి మరియు సామాజిక కార్యకలాపాల నుండి దూరం కావడానికి దారితీయవచ్చు.

ఊబకాయం కారణాలు

ఊబకాయం అనేది అనేక కారణాల వల్ల సంభవించవచ్చు, తరచుగా ఇవి ఒకదానితో ఒకటి ముడిపడి ఉంటాయి, ఈ యొక్క కారణాలు ఈ క్రింద క్లుప్తంగా వివరించబడ్డాయి:

• అధిక కేలరీల వినియోగం: శరీరానికి అవసరమైన దానికంటే ఎక్కువ కేలరీలను ఆహారం ద్వారా తీసుకోవడం ఊబకాయానికి ప్రధాన కారణం. ముఖ్యంగా అధిక కొవ్వులు, చక్కెరలు మరియు ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారాలు, తీపి పానీయాలు వంటి అనారోగ్యకరమైన ఆహార పదార్థాలను ఎక్కువగా తీసుకోవడం వల్ల అదనపు కేలరీలు శరీరంలో కొవ్వుగా పేరుకుపోతాయి.
• శారీరక శ్రమ లేకపోవడం: ఆధునిక జీవనశైలిలో శారీరక శ్రమ గణనీయంగా తగ్గింది. నిశ్చల జీవనశైలి, వ్యాయామం చేయకపోవడం, మరియు కదలిక లేకపోవడం వల్ల శరీరం వినియోగించుకునే కేలరీల సంఖ్య తగ్గి, కొవ్వు నిల్వలు పెరుగుతాయి.
• జన్యుపరమైన కారణాలు: ఊబకాయం జన్యువులతో కూడా సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. కుటుంబంలో తల్లిదండ్రులు లేదా బంధువులకు ఊబకాయం ఉన్నట్లయితే, ఆ వ్యక్తికి కూడా ఊబకాయం వచ్చే అవకాశం ఎక్కువ. జన్యువులు అనేవి ముఖ్యంగా జీవక్రియ రేటు, ఆకలి నియంత్రణ మరియు కొవ్వు నిల్వ సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేయగలవు.
• హార్మోన్ల అసమతుల్యత: కొన్ని హార్మోన్ల సమస్యలు ఊబకాయానికి దారితీయవచ్చు. థైరాయిడ్ గ్రంధి సరిగా పనిచేయకపోవడం (హైపోథైరాయిడిజం), PCOS (పాలిసిస్టిక్ ఓవరీ సిండ్రోమ్) మరియు కుషింగ్స్ సిండ్రోమ్ వంటివి బరువు పెరగడానికి ప్రత్యక్షంగా కారణం కాగలవు.
• కొన్ని మందులు: కొన్ని రకాల మందులు, ఉదాహరణకు, యాంటిడిప్రెసెంట్స్ (మానసిక ఒత్తిడికి), స్టెరాయిడ్లు (వాపు నివారిణులు), మరియు కొన్ని మధుమేహ మందులు బరువు పెరిగే దుష్ప్రభావాలను కలిగి ఉంటాయి, అందువల్ల ఈ మందులు తీసుకుంటున్నవారిలో బరువు పెరుగుదల కనిపిస్తుంది.
• నిద్రలేమి: తగినంత నిద్ర లేకపోవడం శరీరంలోని హార్మోన్ల సమతుల్యతను దెబ్బతీస్తుంది. ఇది ఆకలిని పెంచే ఘ్రెలిన్ హార్మోన్‌ను అధికం చేసి, ఆకలిని తగ్గించే లెప్టిన్ హార్మోన్‌ను తగ్గిస్తుంది, ఫలితంగా ఎక్కువగా తినాలనే కోరిక పెరుగుతుంది.
• మానసిక ఒత్తిడి: ఒత్తిడికి గురైనప్పుడు కొందరు వ్యక్తులు ఎక్కువగా తినడం అలవాటు చేసుకుంటారు, దీనినే ఎమోషనల్ ఈటింగ్ అని కూడా అనడం జరుగుతుంది. ఒత్తిడి కార్టిసాల్‌ హార్మోన్లును పెంచి, శరీరంలో కొవ్వు నిల్వలను ప్రోత్సహిస్తుంది.
• సామాజిక మరియు ఆర్థిక కారకాలు: ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం అందుబాటులో లేకపోవడం, పోషక విలువలు తక్కువగా ఉన్న ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారాలు తక్కువ ధరకు లభించడం, సురక్షితమైన వ్యాయామ అవకాశాలు పరిమితంగా ఉండటం వంటి సామాజిక-ఆర్థిక కారకాలు కూడా ఊబకాయానికి దోహదపడతాయి.

ఊబకాయం సమస్యలు

ఊబకాయం (స్థూలకాయం) కేవలం బాహ్య లేదా సౌందర్య సమస్య మాత్రమే కాదు, అనేక తీవ్రమైన దీర్ఘకాలిక ఆరోగ్య సమస్యలకు కూడా ప్రధాన ప్రమాద కారకంగా మారుతుంది.

• మధుమేహం (టైప్ 2): ఊబకాయం వల్ల శరీర కణాలు ఇన్సులిన్‌కు సరిగా స్పందించవు, దీనిని ఇన్సులిన్ నిరోధకత అంటారు. ఇది రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను పెంచి, టైప్ 2 మధుమేహానికి దారితీస్తుంది.
• గుండె జబ్బులు: అధిక బరువు వల్ల అధిక రక్తపోటు, అధిక కొలెస్ట్రాల్ మరియు ట్రైగ్లిజరైడ్స్ వంటి సమస్యలు వస్తాయి. ఇవి ధమనులను గట్టిపరిచి, గుండెపోటు, పక్షవాతం వంటి కరోనరీ ఆర్టరీ వ్యాధులకు కారణమవుతాయి.
• పక్షవాతం (పెరాలిసిస్): ఊబకాయం వల్ల రక్తనాళాల్లో కొవ్వు పేరుకుపోయి, మెదడుకు రక్త ప్రవాహం తగ్గడం లేదా పూర్తిగా ఆగిపోవచ్చు. దీని ఫలితంగా పక్షవాతం వస్తుంది.
• కొన్ని రకాల క్యాన్సర్లు: ఊబకాయం కొన్ని రకాల క్యాన్సర్‌ల ప్రమాదాన్ని పెంచుతుందని పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి. వీటిలో పెద్దప్రేగు, రొమ్ము, ఎండోమెట్రియల్ (గర్భాశయ పొర), కిడ్నీ మరియు కాలేయ క్యాన్సర్‌లు ముఖ్యమైనవి.
• స్లీప్ అప్నియా: అధిక బరువు వల్ల మెడ మరియు గొంతు చుట్టూ కొవ్వు పేరుకుపోయి, నిద్రలో శ్వాసనాళాలు మూసుకుపోతాయి. దీనివల్ల శ్వాస కొద్దిసేపు ఆగిపోవడం (స్లీప్ అప్నియా) సంభవిస్తుంది, ఇది గుండె సమస్యలకు మరియు పగటిపూట అధిక అలసటకు దారితీస్తుంది.
• కీళ్ల నొప్పులు మరియు ఆర్థరైటిస్: అధిక శరీర బరువు మోకాళ్ళు, తుంటి మరియు వెన్నెముక వంటి బరువు మోసే కీళ్లపై తీవ్రమైన ఒత్తిడిని కలిగిస్తుంది. ఈ నిరంతర ఒత్తిడి కీళ్లలోని మృదులాస్థిని దెబ్బతీసి, ఆర్థరైటిస్ మరియు తీవ్రమైన నొప్పులకు దారితీస్తుంది.
• ఫ్యాటీ లివర్ డిసీజ్ (NAFLD): మద్యపానం చేయని వారిలో కూడా కాలేయంలో కొవ్వు పేరుకుపోవడాన్ని నాన్ ఆల్కాహాలిక్ ఫ్యాటీ లివర్ డిసీజ్ (NAFLD) అంటారు. ఊబకాయం దీనికి ప్రధాన కారణం, ఇది కాలేయానికి కొన్ని సందర్భాలలో తీవ్ర నష్టం కలిగించవచ్చు.
• పిత్తాశయ రాళ్లు (Gallstones): అధిక బరువు ఉన్నవారిలో కొలెస్ట్రాల్ స్థాయిలు ఎక్కువగా ఉండటం వల్ల పిత్తాశయంలో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదం పెరుగుతుంది. ఈ రాళ్లు తీవ్రమైన నొప్పిని కలిగిస్తాయి మరియు కొన్ని సందర్భాలలో శస్త్రచికిత్స అవసరం కావచ్చు.
• గర్భధారణ సమస్యలు: ఊబకాయం ఉన్న గర్భిణులలో గర్భధారణ మధుమేహం, అధిక రక్తపోటు (ప్రీ-ఎక్లాంప్సియా) వంటి సమస్యలు వచ్చే ప్రమాదం ఎక్కువ. సి-సెక్షన్ (శస్త్రచికిత్స ద్వారా ప్రసవం) అవసరం కూడా పెరగవచ్చు.
• మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలు: ఊబకాయం శారీరక సమస్యలతో పాటు మానసిక ఆరోగ్యంపై కూడా ప్రభావం చూపుతుంది. ఆత్మవిశ్వాసం తగ్గడం, శరీరం పట్ల అసంతృప్తి కలగడం, నిరాశ మరియు ఆందోళన వంటి సమస్యలు చాలా మందిలో కనిపిస్తాయి.

ఊబకాయానికి చికిత్స

ఊబకాయం చికిత్సలో అనేక పద్ధతులు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఒక వ్యక్తి యొక్క పరిస్థితి, బరువు, ఆరోగ్య స్థితి మరియు ఇతర కారకాల ఆధారంగా చికిత్సా ప్రణాళికను రూపొందించబడుతుంది. సాధారణంగా, ఇది ఒక బహుళ-క్రమశిక్షణా విధానం, ఇందులో వైద్యులు, పోషకాహార నిపుణులు మరియు ఇతర నిపుణుల సూచనలు ఉంటాయి:

మందులు:

కొన్ని సందర్భాల్లో, జీవనశైలి మార్పులతో బరువు తగ్గడం సాధ్యం కానివారికి వైద్యులు మందులను సూచించవచ్చు. ఈ మందులు ఆకలిని నియంత్రించడం లేదా శరీరంలో కొవ్వును గ్రహించే విధానాన్ని ప్రభావితం చేయడం ద్వారా పనిచేస్తాయి. వీటిని వైద్య పర్యవేక్షణలో మాత్రమే తీసుకోవాలి.

బేరియాట్రిక్ సర్జరీ (Bariatric Surgery):

• తీవ్రమైన ఊబకాయంతో బాధపడుతున్న వారికి (సాధారణంగా BMI 35 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ, సంబంధిత ఆరోగ్య సమస్యలతో పాటుగా, లేదా BMI 40 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఉన్నవారికి) బేరియాట్రిక్ సర్జరీని సిఫార్సు చేయవచ్చు.
• ఈ శస్త్రచికిత్సలు కడుపు పరిమాణాన్ని తగ్గించడం లేదా జీర్ణ ప్రక్రియను మార్చడం ద్వారా బరువు తగ్గడంలో సహాయపడతాయి. గ్యాస్ట్రిక్ బైపాస్, స్లీవ్ గ్యాస్ట్రెక్టమీ వంటివి సాధారణ రకాలు.
• శస్త్రచికిత్స తర్వాత కూడా జీవనశైలి మార్పులు మరియు వైద్యుల పర్యవేక్షణ చాలా ముఖ్యం

ఊబకాయానికి చికిత్స వ్యక్తిగతీకరించబడాలి మరియు దీర్ఘకాలిక నిబద్ధత అవసరం. సరైన చికిత్సా ప్రణాళికతో, ఆరోగ్యకరమైన బరువును సాధించడం మరియు నిర్వహించడం ద్వారా మెరుగైన ఆరోగ్యం మరియు జీవన నాణ్యతను పొందవచ్చు.

ఊబకాయం నివారణ

ఊబకాయాన్ని నివారించడం లేదా నియంత్రించడం అనేది ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని అలవర్చుకోవడం ద్వారా సాధ్యమవుతుంది. ముఖ్యంగా పాటించవలసిన కొన్ని ఆరోగ్య సూత్రాలు ఈ క్రింద వివరించబడ్డాయి:

• ఆరోగ్యకరమైన ఆహారం:
  • పండ్లు, కూరగాయలు, తృణధాన్యాలు ఎక్కువగా తీసుకోండి.
  • ప్రాసెస్ చేసిన ఆహారాలు, చక్కెర పానీయాలు, అధిక కొవ్వు మరియు నూనె పదార్థాలను తగ్గించండి.
  • సమతుల్య ఆహారాన్ని పాటించండి.
  • ఒకేసారి ఎక్కువ మొత్తములో కాకుండా తక్కువ మోతాదులో ఎక్కువసార్లు ఆహారాన్ని భుజించండి.
• క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం:​
  • రోజుకు కనీసం 30-60 నిమిషాలు మితమైన శారీరక శ్రమ (నడవడం, పరుగెత్తడం, సైక్లింగ్, ఈత) చేయండి.
  • బరువు తగ్గడానికి లేదా నిర్వహించడానికి క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం అవసరం.
• తగినంత నిద్ర: రోజుకు కనీసం 7-8 గంటల నాణ్యమైన నిద్ర ఉండేలా చూసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. తగినంత నిద్ర లేకపోవడం హార్మోన్ల సమతుల్యతను దెబ్బతీసి, ఆకలిని పెంచుతుంది మరియు బరువు పెరగడానికి కారణమవుతుంది.
• ఒత్తిడిని నియంత్రించడం: మానసిక ఒత్తిడి అధికంగా ఉన్నప్పుడు కొందరు వ్యక్తులు ఎక్కువగా తినడం అలవాటు చేసుకుంటారు (ఎమోషనల్ ఈటింగ్). యోగా, ధ్యానం, శ్వాస వ్యాయామాలు లేదా మీకు నచ్చిన ఇతర విశ్రాంతి పద్ధతుల ద్వారా ఒత్తిడిని సమర్థవంతంగా తగ్గించుకోండి.
• అధిక మద్యపానం మానుకోండి: ఆల్కహాల్‌లో అధిక కేలరీలు ఉంటాయి మరియు ఇది శరీరంలో కొవ్వుగా పేరుకుపోవడానికి దారితీస్తుంది. బరువు తగ్గాలనుకునే లేదా ఆరోగ్యకరమైన బరువును కొనసాగించాలనుకునే వారు మద్యపానాన్ని పరిమితం చేయడం లేదా పూర్తిగా మానేయడం మంచిది.
• క్రమం తప్పకుండా వైద్య పరీక్షలు: మీ బరువును పర్యవేక్షించుకోవడానికి మరియు ఏవైనా అంతర్లీన ఆరోగ్య సమస్యలు (ఉదాహరణకు, థైరాయిడ్ సమస్యలు) ఉన్నాయో లేదో గుర్తించడానికి వైద్యుడిని క్రమం తప్పకుండా సంప్రదించండి. వైద్యుల సలహా మరియు పర్యవేక్షణలో బరువును నియంత్రించుకోవడం ఉత్తమం.
• చిన్నపాటి అలవాట్ల మార్పులు: మీ రోజువారీ జీవితంలో చిన్న చిన్న శారీరక కార్యకలాపాలను చేర్చడం ద్వారా ఎక్కువ కేలరీలను ఖర్చు చేయవచ్చు. ఉదాహరణకు, లిఫ్ట్‌లకు బదులుగా మెట్లు ఎక్కడం, చిన్న దూరాలకు వాహనాలను కాకుండా నడిచి వెళ్ళడం వంటి అలవాట్లను చేసుకోండి.

ముగింపు

ఊబకాయం అనేది ఒక వ్యక్తి యొక్క శారీరక మరియు మానసిక ఆరోగ్యంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపే ఒక సంక్లిష్ట సమస్య. అయితే, సరైన అవగాహన, ఆరోగ్యకరమైన ఆహారపు అలవాట్లు, క్రమం తప్పని వ్యాయామం మరియు అవసరమైతే వైద్య సలహా ద్వారా దీనిని సమర్థవంతంగా నివారించవచ్చు మరియు నియంత్రించవచ్చు. ఆరోగ్యకరమైన బరువును నిర్వహించడం ద్వారా అనేక దీర్ఘకాలిక వ్యాధులను నివారించవచ్చు మరియు మెరుగైన, శక్తివంతమైన జీవితాన్ని గడపవచ్చు. మీ ఆరోగ్యాన్ని మీ చేతుల్లోకి తీసుకోండి మరియు ప్రకాశవంతమైన భవిష్యత్తు కోసం ఈరోజే ఒక ఆరోగ్యకరమైన అడుగు వేయండి!

హైదరాబాద్‌లోని యశోద హాస్పిటల్స్ ఊబకాయాన్ని సమర్థవంతంగా నిర్వహించడానికి ఒక సమగ్ర విధానాన్ని అనుసరిస్తుంది. మా బహుళ-క్రమశిక్షణా బృందంలో ఎండోక్రైనాలజిస్టులు, పోషకాహార నిపుణులు, జీవనశైలి సలహాదారులు మరియు వ్యాయామ నిపుణులు ఉంటారు. వ్యక్తిగత అవసరాలకు అనుగుణంగా చికిత్స ప్రణాళికలను రూపొందిస్తారు. బరువు తగ్గడానికి శస్త్రచికిత్స అవసరమైన వారికి, లాపరోస్కోపిక్ అడ్జస్టబుల్ గ్యాస్ట్రిక్ బ్యాండింగ్, స్లీవ్ గ్యాస్ట్రెక్టమీ మరియు రూ-ఎన్-వై గ్యాస్ట్రిక్ బైపాస్ వంటి ఆధునిక బేరియాట్రిక్ శస్త్రచికిత్సలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. శస్త్రచికిత్స చేయించుకున్న వారికి పోషకాహార నిపుణులు ఆహార నియమాల గురించి సలహాలు ఇస్తారు. యశోద హాస్పిటల్స్ ఊబకాయం మరియు దాని సంబంధిత ఆరోగ్య పరిస్థితుల చికిత్సకు ఒక సమగ్రమైన విధానాన్ని అందిస్తుంది.

మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ గురించి ఏవైనా సందేహాలు ఉన్నాయా? సహాయం చేయడానికి మేము సిద్దంగా ఉన్నాము! మా అనుభవంతులైన నిపుణుల సలహా కొరకు +918929967127 కి కాల్ చేయగలరు.