నోటి పుండ్లు: ఎందుకు వస్తాయి? పరిష్కారాలు, తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు

నోటి పుండ్లు లేదా నోటి పూతలు సాధారణంగా తరుచూ కనిపించినప్పటికీ, కొన్ని అరుదైన సందర్భాలలో సంక్లిష్టమైన ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధులు మరియు నోటి క్యాన్సర్ వంటి అనేక అంతర్లీన ఆరోగ్య సమస్యలను సూచిస్తాయి. అందువల్ల వీటి గురించి అవగాహన అనేది చాలా అవసరం. ఈ పుండ్లు తినడం, మాట్లాడటం, మింగడం వంటి ప్రాథమిక పనులను కూడా నొప్పిగా మార్చి, జీవన నాణ్యతను గణనీయంగా ప్రభావితం చేస్తాయి. వివిధ రకాల నోటి పుండ్లు, వాటి కారణాలు, లక్షణాలు మరియు సమస్యలను అర్థం చేసుకుని సకాలంలో వైద్య సహాయం తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. నోటి పూతలపై ఉన్న అపోహలను తొలగించి, వాటిని గుర్తించడానికి, నిర్వహించడానికి మరియు నోటి, శారీరక ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన ఈ తరచుగా కనిపించని సూచికల కోసం ఎప్పుడు నిపుణుల సహాయం తీసుకోవాలో తెలుసుకోవడానికి వ్యక్తులకు సహాయపడుతుంది.

నోటి పూతలు అంటే ఏమిటి? – నోటి పుండ్లు గురించి ప్రాథమిక విషయాలు & వివరణ

నోటి పూత (మౌత్ సోర్) అనేది నోటి లోపల – నాలుకపై, చిగుళ్ళపై, బుగ్గల లోపల, పెదవులపై, అంగిలిపై లేదా నోటి అడుగున – ఎక్కడైనా సంభవించే వివిధ రకాల పుండ్లు, ఇవి సాధారణంగా నోటి లోపలి పొర (మ్యూకస్ మెంబ్రేన్)లో పగుళ్లుగా కనిపిస్తాయి.

నోటి పూత లేదా నోటి పుండ్లు యొక్క సాధారణ లక్షణాలు:

• నొప్పి లేదా అసౌకర్యం: ఇది అత్యంత సాధారణంగా కనిపించే లక్షణం, ఇది తేలికపాటి మంట నుండి తీవ్రమైన నొప్పి వరకు ఉంటుంది, ముఖ్యంగా తినేటప్పుడు లేదా త్రాగేటప్పుడు.
• ఎరుపుదనం మరియు వాపు: పుండు చుట్టూ ఉన్న ప్రాంతం వాపుగా, ఎర్రగా కనిపించవచ్చు.
• మండుతున్న లేదా జలదరింపు వంటి అనుభూతి: పుండు బయటికి కనిపించడానికి ముందు ఈ భావన ఉండవచ్చు.
• నోటి కదలికలలో ఇబ్బంది: నొప్పి వల్ల నమలడం, మింగడం లేదా స్పష్టంగా మాట్లాడటం కష్టతరం అవుతుంది.
• కనిపించే తీరు: ఇవి చిన్న తెల్లటి లేదా పసుపు రంగు మచ్చల నుండి ఎర్రటి అంచుతో, ద్రవంతో నిండిన పొక్కులు, క్రమరహిత ఎర్రటి మచ్చలు లేదా ఉబ్బిన గడ్డలలా ఉంటాయి.

నోటి పుండ్లు ఎన్ని రోజులు ఉంటాయి?

నోటి పూతలు స్వల్పకాలికంగా (కొన్ని రోజుల నుండి రెండు వారాలలోపు తగ్గిపోతాయి); లేదా దీర్గకాలికం (ఎక్కువ కాలం) ఉంటాయి. దీర్ఘకాలిక నోటి పూతలు తరచుగా మరింత తీవ్రమైన అంతర్లీన సమస్యను సూచిస్తాయి.

నోటి పూతలు రకాలు

అనేక సాధారణ మరియు స్వయం-పరిమితమయ్యే నోటి పూతలను ఇంటి చిట్కాలతో తరచుగా నయం చేయవచ్చు. ఇక్కడ సర్వసాధారణమైన కొన్ని రకాలు ఉన్నాయి:

• క్యాంకర్ సోర్స్ (అఫ్తస్ అల్సర్స్): క్యాంకర్ సోర్స్ అనేవి సాధారణంగా వచ్చే, అంటువ్యాధి కాని నోటి పూతలు. ఇవి చిన్నవిగా, గుండ్రంగా లేదా అండాకారంలో, తెల్లటి లేదా పసుపు రంగుతో మరియు స్పష్టమైన ఎర్రటి అంచుతో ఉంటాయి. ఇవి నోటి లోపల, పెదవుల లోపలి భాగంలో, బుగ్గలు, నాలుక, మృదువైన అంగిలిపై లేదా చిగుళ్ళ దిగువన కనిపిస్తాయి. ఇందులో మూడు రకాలు ఉన్నాయి: మైనర్ అఫ్తస్ అల్సర్స్ (చిన్నవి), మేజర్ అఫ్తస్ అల్సర్స్ (పెద్దవి), మరియు హెర్పెటిఫామ్ అఫ్తస్ అల్సర్స్ (పొక్కులు లాంటివి). వీటి కారణాలు స్పష్టంగా తెలియవు, కానీ నోటిలో ఒత్తిడి, చిన్నపాటి గాయాలు, జన్యుపరమైన కారకాలు, పోషకాహార లోపాలు, హార్మోన్ల మార్పులు మరియు కొన్ని ఆహార పదార్థాలతో సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. సాధారణంగా, ఇవి వాటంతట అవే నయం అవుతాయి, కొన్ని సందర్భాలలో చిన్నపాటి చికిత్సలు సూచించడం జరుగుతుంది.
• కోల్డ్ సోర్స్ (జ్వరపు బొబ్బలు, హెర్పిస్ లబియాలిస్): కోల్డ్ సోర్స్ అనేవి ద్రవంతో నిండిన పొక్కులు, ఇవి సాధారణంగా పెదవులపై లేదా నోటిలో చుట్టూ కనిపిస్తాయి, ఇవి అంటువ్యాధుల వల్ల మరియు హెర్పిస్ సింప్లెక్స్ వైరస్ టైప్ 1 (HSV-1) వల్ల వస్తాయి. ఇవి ప్రత్యక్ష స్పర్శ ద్వారా వ్యాపిస్తాయి మరియు ఒత్తిడి, జ్వరం, అనారోగ్యం, సూర్యరశ్మికి గురికావడం, చలి వాతావరణం, హార్మోన్ల మార్పులు, అలసట లేదా గాయం ద్వారా కూడా ప్రేరేపించబడతాయి. యాంటీవైరల్ క్రీములు లేదా నోటి మందులతో ముందుగానే చికిత్స చేయడం వల్ల పుండ్ల యొక్క తీవ్రతను తగ్గించవచ్చు.
• ఓరల్ థ్రష్ (ఓరల్ కాండిడియాసిస్): ఓరల్ థ్రష్ అనేది నోటిలో కాండిడా ఆల్బికాన్స్ అనే ఫంగస్ అధికంగా పెరగడం వల్ల వచ్చే ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్. ఇది నాలుకపై, బుగ్గల లోపలి భాగంలో, అంగిలిపై మరియు గొంతు వెనుక భాగంలో తెల్లటి పాచెస్ (మచ్చలు) గా కనిపిస్తుంది. వీటి కింద ఎరుపు, పచ్చి, మరియు రక్తస్రావం అయ్యే కణజాలం తరచుగా కనిపిస్తుంది. బలహీనమైన రోగనిరోధక వ్యవస్థలు, యాంటీబయాటిక్ వాడకం, కార్టికోస్టెరాయిడ్ వాడకం, డయాబెటిస్, పళ్ళు కట్టుకునేవారు మరియు నోరు పొడిబారడం వంటివి దీనికి ముఖ్య కారకాలు. నొప్పి, మంట, మింగడంలో ఇబ్బంది, రుచి కోల్పోవడం మరియు నోటిలో దూదిలాంటి అనుభూతి దీని యొక్క ప్రధాన లక్షణాలు. రిన్స్‌లు లేదా లొజెంజ్‌లు, మరియు తీవ్రమైన కేసులకు నోటి మాత్రలు వంటి యాంటీఫంగల్ మందులతో దీనికి చికిత్స చేస్తారు.
• జింజివైటిస్ మరియు పీరియడోంటైటిస్ (చిగుళ్ళ వ్యాధి): జింజివైటిస్ మరియు పీరియడోంటైటిస్ అనేవి చిగుళ్ళ వాపుతో వచ్చే చిగుళ్ళ వ్యాధులు. ఇవి నొప్పి, పుండ్లు మరియు రక్తస్రావానికి దారితీస్తాయి. జింజివైటిస్ తేలికపాటిది, దీనివల్ల చిగుళ్ళు ఎర్రబడి, వాచి, సులభంగా రక్తం కారతాయి. చికిత్స చేయని జింజివైటిస్ ఇన్ఫెక్షన్ దంతాల నష్టానికి కారణం కావచ్చు. పేలవమైన నోటి పరిశుభ్రతే దీనికి కారణం, దీనివల్ల ప్లేక్ పేరుకుపోతుంది. క్రమబద్ధమైన నోటి పరిశుభ్రత, క్రమం తప్పకుండా దంత పరీక్షలు మొదలైనవి దీని నివారణలో భాగం.
• ట్రామాటిక్ అల్సర్స్ (గాయాల వల్ల ఏర్పడే పుండ్లు): ట్రామాటిక్ అల్సర్స్ అనేవి నోటికి గాయాలు కావడం వల్ల ఏర్పడే క్రమరహిత పుండ్లు. అనుకోకుండా కొరుక్కోవడం, పదునైన లేదా విరిగిన దంతాలు, సరిగా సరిపోని కట్టుడు పళ్ళు, అధికంగా బ్రష్ చేయడం, వేడి ఆహారం లేదా పానీయాల వల్ల కాలిన గాయాలు, ఫిల్లింగ్‌లు లేదా పదునైన అంచులు వంటివి వీటికి ప్రధాన కారణం. కారణాన్ని తెలుసుకుని తగు జాగ్రత్తలు మరియు చికిత్సలు తీసుకున్న తర్వాత ఒకటి లేదా రెండు వారాలలో ఇవి నయం అవుతాయి.

నోటి పూతలకు కారణాలు

నోటి పూతలు పదేపదే వస్తూ, ఎక్కువ కాలం తగ్గకుండా ఉంటే, లేదా ఇతర లక్షణాలతో కూడి ఉంటే, అవి తరచుగా మరింత సంక్లిష్టమైన అంతర్లీన సమస్యలను సూచిస్తాయి, అవేమనగా:

• పోషకాహార లోపాలు: పోషకాహార లోపాలు నోటిలోని కణజాలం యొక్క ఆరోగ్యాన్ని, నయం చేసే సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేస్తాయి. రక్తహీనత వల్ల నాలుక నొప్పిగా మారవచ్చు, కోణాలు చిట్లిపోవచ్చు (angular cheilitis). విటమిన్ B లోపాలు నాలుక నొప్పి, నోరు మంట, పదేపదే వచ్చే క్యాంకర్ సోర్స్ మరియు నోటి మూలల్లో పగుళ్లకు కారణం కావచ్చు. జింక్ లోపం గాయాలు నయం అవడాన్ని అడ్డుకొని నోటి పూతలకు దోహదపడవచ్చు.
• మందుల ప్రతిచర్యలు: కొన్ని మందులు సైడ్ ఎఫెక్ట్‌గా లేదా అలర్జీ ప్రతిచర్యగా నోటి పూతలకు కారణం కావచ్చు. వీటిలో NSAIDలు, బీటా-బ్లాకర్లు, కొన్ని యాంటీబయాటిక్స్, కీమోథెరపీ మందులు మరియు గోల్డ్ సాల్ట్‌లు ఉన్నాయి. ఒకే చర్మ ప్రాంతం నిర్దిష్ట మందుకు ప్రతిస్పందించినప్పుడు ఫిక్స్‌డ్ డ్రగ్ ఎరప్షన్స్ సంభవిస్తాయి.
• వ్యవస్థాగత వ్యాధులు (రోగనిరోధక-మధ్యవర్తిత్వ/శోథ సంబంధిత): ఇవి శరీరంలోని రోగనిరోధక వ్యవస్థ పనిచేయకపోయి, నోటితో సహా కణజాలంలో వాపు మరియు నష్టానికి దారితీసే పరిస్థితులు. వీటిలో ఓరల్ లైకెన్ ప్లానస్, పెంఫిగస్ వల్గారిస్ & బుల్లస్ పెమ్ఫిగాయిడ్, ఇన్ఫ్లమేటరీ బోవెల్ డిసీజ్ (IBD), బెహెసెట్ వ్యాధి, సిస్టమిక్ ల్యూపస్ ఎరిథెమాటసస్ (SLE) మరియు సీలియాక్ వ్యాధి ఉన్నాయి.
• ఇన్ఫెక్షన్లు (హెర్పిస్/కాండిడా కాకుండా): ఇతర నోటి ఇన్ఫెక్షన్లలో చికెన్‌పాక్స్/షింగిల్స్, హ్యాండ్, ఫుట్ అండ్ మౌత్ డిసీజ్ మరియు HIV/AIDS వంటి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లు; సిఫిలిస్, క్షయ (ట్యూబర్‌కులోసిస్) మరియు అక్యూట్ నెక్రోటైజింగ్ అల్సరేటివ్ జింజివైటిస్ (ANUG) వంటి బ్యాక్టీరియా ఇన్ఫెక్షన్లు; మరియు కాండిడా వంటి ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్లు ఉన్నాయి. చికెన్‌పాక్స్/షింగిల్స్ వంటి వైరల్ ఇన్ఫెక్షన్లు నోటిలో నొప్పి కలిగించే పొక్కులను కలిగిస్తాయి, అయితే కాక్సాకీవైరస్ చిన్న, నొప్పి కలిగించే పొక్కులు మరియు పుండ్లకు కారణమవుతుంది. HIV/AIDS అనేవి పదేపదే వచ్చే అఫ్తస్ అల్సర్లు వంటి అవకాశవాద ఇన్ఫెక్షన్లకు దారితీయవచ్చు. సిఫిలిస్ వంటి బ్యాక్టీరియా ఇన్ఫెక్షన్లు నోటిలో నొప్పి లేని పుండ్లను కలిగిస్తాయి, అయితే క్షయ దీర్ఘకాలిక, నయం కాని అల్సర్లకు కారణమవుతుంది.
• ఓరల్ క్యాన్సర్ (నోటి క్యాన్సర్): నోటి క్యాన్సర్ భారతదేశంలో తీవ్రమైన ఆందోళన కలిగించే సమస్య. ఇది నోటిలో తగ్గని, నయం కాని పుండ్లు, గడ్డలు, మరియు ఎరుపు లేదా తెలుపు మచ్చలుగా కనిపిస్తుంది. పొగాకు వాడకం, అధిక మద్యపానం, హ్యూమన్ పాపిల్లోమావైరస్ ఇన్ఫెక్షన్, దీర్ఘకాలిక సూర్యరశ్మికి గురికావడం మరియు తమలపాకు నమలడం వంటివి దీనికి ప్రమాద కారకాలు. ఇవి మొద్దుబారడం, రక్తస్రావం మరియు సబ్‌మ్యూకోస్ ఫైబ్రోసిస్‌కు దారితీస్తాయి. ముందుగానే గుర్తించడం చాలా ముఖ్యం, ఎందుకంటే త్వరగా గుర్తించినట్లయితే నోటి క్యాన్సర్‌కు అధిక నయం రేటు ఉంటుంది. ఈ పరిస్థితిని నిర్వహించడానికి క్రమం తప్పకుండా స్వీయ-పరీక్ష మరియు వృత్తిపరమైన దంత పరీక్షలు అవసరం.
• రసాయన లేదా అలెర్జీ కారకాలు: రసాయన లేదా అలెర్జీ కారకాలు నోటికి నష్టం కలిగించవచ్చు. అధిక ఆల్కహాల్ శాతం ఉన్న మౌత్‌వాష్‌లు, ఆమ్ల ఆహారాలు, వేడి ఆహారం లేదా పానీయాల వల్ల కాలిన గాయాలు, మరియు టూత్‌పేస్ట్, మౌత్‌వాష్, దంత పదార్థాలు లేదా కొన్ని ఆహారాలలో ఉండే భాగాల వల్ల కలిగే అలెర్జిక్ కాంటాక్ట్ స్టోమటైటిస్ వంటివి ఎరుపుదనం, వాపు మరియు పుండ్లకు దారితీయవచ్చు.

నోటి పూతల యొక్క తీవ్రమైన లక్షణాలు & సంకేతాలు

సాధారణ నోటి పూత తాత్కాలిక అసౌకర్యాన్ని కలిగించినప్పటికీ, కొన్ని లక్షణాలు అనేవి వెంటనే వైద్య సహాయం తీసుకోవాలని సూచిస్తాయి, అవి ఏమనగా:

• ఎక్కువ కాలం తగ్గకపోవడం: నోటి పూత రెండు వారాలలోపు నయం కాకపోవడం. ఇది చాలా ముఖ్యమైన సంకేతం, నోటి క్యాన్సర్ కి కూడా ఇలా జరగవచ్చు.
• అధిక నొప్పి లేదా పెద్ద పుండ్లు: సాధారణ క్యాంకర్ సోర్స్ కంటే పెద్దవిగా ఉండి, తినడం, త్రాగడం లేదా మాట్లాడటం చాలా కష్టంగా మారడం.
• తరచుగా లేదా పదేపదే వచ్చే పుండ్లు: పుండ్లు చాలా తరచుగా వస్తూ ఉంటే, అంతర్లీనంగా ఏదైనా సమస్య ఉందని సూచిస్తుంది.
• సంబంధిత శారీరక లక్షణాలు:
  • జ్వరం మరియు చలి: ఇన్ఫెక్షన్‌ను సూచించవచ్చు.
  • వివరించలేని బరువు తగ్గడం లేదా అలసట: ఏదైనా శారీరక వ్యాధి లేదా క్యాన్సర్‌ను సూచించవచ్చు.
  • శరీరంలో ఇతర చోట్ల దద్దుర్లు: శరీరానికి సంబంధించిన అలెర్జీ ప్రతిచర్య లేదా ఆటోఇమ్యూన్ వ్యాధిని సూచిస్తుంది.
  • జననేంద్రియ పుండ్లు: బెహెసెట్ వ్యాధి లేదా కొన్ని లైంగికంగా సంక్రమించే వ్యాధులను సూచిస్తుంది.
  • మెడలో శోషరస గ్రంథులు వాపు: ఇన్ఫెక్షన్ లేదా క్యాన్సర్‌కు సంకేతం కావచ్చు.
  • మింగడంలో ఇబ్బంది (డిస్‌ఫాజియా) లేదా శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది: ఇది అత్యవసర పరిస్థితులను సూచిస్తుంది.
• రక్తస్రావం: పుండ్లు నుండి సులభంగా లేదా స్వయంగా రక్తం కారడం.
• మొద్దుబారడం లేదా జలదరింపు: నాలుక, పెదవి లేదా పుండు చుట్టూ ఉన్న ఇతర ప్రాంతాలలో ఈ లక్షణాలు కనిపించడం.
• దవడ లేదా నాలుక కదపడంలో ఇబ్బంది: లోతైన కణజాలం ప్రభావితమైందని సూచిస్తుంది.
• ఏవైనా ప్రమాద కారకాలు ఉండటం: మీరు పొగాకు వాడేవారైతే (పొగత్రాగడం లేదా నమలడం), అధికంగా మద్యం సేవించేవారైతే, లేదా బలహీనమైన రోగనిరోధక వ్యవస్థను కలిగి ఉంటే (ఉదా: HIV, అవయవ మార్పిడి చేయించుకున్నవారు, రోగనిరోధక శక్తిని అణచివేసే మందులు తీసుకునేవారు).

నిర్ధారణ: నోటి పూత లేదా నోటి పుండ్ల సమస్యను గుర్తించడం

సరైన నిర్ధారణ అనేది సమర్థవంతమైన చికిత్సకు కీలకం. ఈ నోటి పూత నిర్దారణ ప్రక్రియలో సాధారణంగా ఈ క్రిందివి ఉంటాయి:

• వైద్య చరిత్ర: మీ డాక్టర్ లేదా దంతవైద్యుడు పుండు ఎలా కనిపించింది, ఎంతకాలం ఉంది, ఎంత తరచుగా వస్తుంది, సంబంధిత లక్షణాలు, ఆహారం, ఒత్తిడి, ఇటీవల ప్రయాణం, మందులు, పొగాకు మరియు మద్యం వాడకం, అలెర్జీలు, శరీరంలో ఇతర ఆరోగ్య పరిస్థితులు, మరియు లైంగిక చరిత్ర (ముఖ్యంగా లైంగికంగా సంక్రమించే వ్యాధులు అనుమానించినట్లయితే) వంటి వివరాలను అడిగి తెలుసుకుంటారు. ఇది సమగ్ర చికిత్స అందించడానికి సహాయపడుతుంది.
• శారీరక పరీక్ష: మీ నోటిలో ముఖ్యంగా పెదవులు, నాలుక, చిగుళ్ళు, లోపలి బుగ్గలు, అంగిలి, మరియు గొంతును క్షుణ్ణంగా పరిశీలిస్తారు. డాక్టర్ మీ మెడలోని వాపు శోషరస గ్రంథులను కూడా తనిఖీ చేస్తారు. ఒకవేళ శరీరంలో ఏదైనా ఇతర సమస్య అనుమానించినట్లయితే, మీ శరీరంలోని ఇతర భాగాలను కూడా పరీక్షించవచ్చు.

నిర్ధారణ పరీక్షలు:

• రక్త పరీక్షలు: పోషకాహార లోపాలు (ఐరన్, B12, ఫోలేట్, జింక్), వాపు సూచికలు (ESR, CRP), ఆటోఇమ్యూన్ వ్యాధుల కోసం నిర్దిష్ట యాంటీబాడీలు (ఉదా: లూపస్ కోసం ANA), లేదా వైరల్ టైటర్ల కోసం రక్త పరీక్షలు చేయించమని సూచించవచ్చు.
• స్వాబ్ కల్చర్‌లు: పుండు నుండి ఒక స్టెరైల్ స్వాబ్‌తో నమూనాను సేకరించి, వైరల్ (ఉదా: HSV), బాక్టీరియల్, లేదా ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ల కోసం ల్యాబ్‌కు పంపి పరీక్షిస్తారు.
• బయాప్సీ: ఇది నిరంతరంగా ఉండే లేదా అనుమానాస్పద పుండ్ల కోసం అత్యంత కీలకమైన పరీక్ష, ముఖ్యంగా నోటి క్యాన్సర్‌ను గుర్తించడానికి. పుండు నుండి ఒక చిన్న కణజాల భాగాన్ని తొలగించి, పాథాలజిస్ట్ మైక్రోస్కోప్ కింద పరిశీలిస్తారు. ఇది ఖచ్చితమైన నిర్ధారణను అందిస్తుంది.
• ఇమేజింగ్ టెస్టులు: నోటి పూతల కోసం ఇమేజింగ్ పరీక్షలు (ఉదా: CT స్కాన్, MRI) సాధారణంగా అవసరం లేదు. కానీ ఒకవేళ శరీరంలో ఏదైనా తీవ్రమైన వ్యాధి అనుమానించినట్లయితే, ఇతర అవయవాలను అంచనా వేయడానికి ఇమేజింగ్ ఉపయోగించవచ్చు.

నోటి పూతకు చికిత్స

నోటి పూతల చికిత్సలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన పద్ధతి, వాటికి కారణమైన అంతర్లీన సమస్యను పరిష్కరించడమే. నోటిలో పుండ్లకు ఈ క్రింద వివరించిన చికిత్సా విధానాలను అనుసరించడం జరుగుతుంది:

• స్వీయ-సంరక్షణ చర్యలు: చిన్న, తాత్కాలిక పుండ్ల నుండి ఉపశమనం పొందడానికి, నోటి పరిశుభ్రతను పాటించాలి. ఉప్పునీటితో పుక్కిలించడం, బేకింగ్ సోడాను అప్లై చేయడం, నోటిలో చికాకు లేదా మంటను కలిగించే వాటిని నివారించడం, ఐస్‌ థెరపీని ఉపయోగించి ఉపశమనం పొందడం, రిలాక్సేషన్ పద్ధతులను పాటించడం మరియు ఐరన్ సమృద్ధిగా ఉండే ఆహారాలు, ఆకుపచ్చ కూరగాయలు, పాల ఉత్పత్తులను మీ ఆహారంలో చేర్చుకోవడం చేయాలి. సప్లిమెంట్లు ప్రారంభించే ముందు డాక్టర్‌ను సంప్రదించండి. నోటిలో పుండ్లు ఉన్నప్పుడు కారంగా, పుల్లగా, వేడిగా లేదా గట్టిగ ఉండే పదార్ధాలను మరియు పొగాకు వాడకాన్ని నివారించండి.
• మందులు: ఓవర్-ది-కౌంటర్ (OTC) మందులలో తాత్కాలిక నొప్పి నివారణ కోసం టాపికల్ అనస్థీటిక్స్, నొప్పి సంబంధిత పేస్టులు మరియు యాంటీసెప్టిక్ రిన్స్‌లు ఉంటాయి. ప్రిస్క్రిప్షన్ మందులలో యాంటీవైరల్స్, యాంటీఫంగల్స్, కార్టికోస్టెరాయిడ్స్, ఇమ్యునోసప్రెసెంట్స్, యాంటీబయాటిక్స్, సప్లిమెంట్లు మరియు శరీరంలోని ఇతర సమస్యల కోసం నిర్దిష్ట చికిత్సలు ఉంటాయి. టాపికల్ అనస్థీటిక్స్ పుండ్లను మొద్దుబారేలా చేస్తాయి, పేస్ట్‌లు మరియు యాంటీసెప్టిక్ రిన్స్‌లు ఇన్ఫెక్షన్లను నివారించడంలో సహాయపడతాయి. ఓరల్ థ్రష్‌కి తరచుగా ఓరల్ యాంటీఫంగల్స్ ప్రధమ చికిత్సా విధానంగా ఉంది, తీవ్రమైన క్యాంకర్ సోర్స్‌ వల్ల వచ్చే వాపును కార్టికోస్టెరాయిడ్స్ తగ్గించగలవు. ఆటోఇమ్యూన్ పరిస్థితులకు లేదా ఇన్ఫ్లమేటరీ బోవెల్ వ్యాధులకు సిస్టమిక్ ఇమ్యునోసప్రెసివ్ మందులు అవసరం కావచ్చు.
• శస్త్రచికిత్సలు: శస్త్రచికిత్సకు ముందు బయాప్సీ చేయడం, ప్రీక్యాన్సర్ లేదా క్యాన్సర్ పుండ్లను శస్త్రచికిత్స ద్వారా తొలగించడం, మరియు ఇవికాక కొన్నిసార్లు కట్టుడు పళ్ళను సర్దుబాటు చేయడం వంటివి ఉంటాయి.

నోటి పుండ్ల నివారణ: నోటి పూతలను నివారించడం

నోటిలో పుండ్లు తగ్గాలంటే ఏం చేయాలి అని చాలా మంది అడుగుతారు, అయితే అన్ని నోటి పూతలను నివారించలేనప్పటికీ, వాటి యొక్క సంభావ్యతను ఈ దిగువ చర్యలను అనుసరించడం ద్వారా తగ్గించవచ్చు:

• నోటి పరిశుభ్రతను పాటించండి: ప్రతిరోజూ రెండుసార్లు మృదువైన బ్రష్‌తో పళ్ళు తోముకోండి, మీ దంతవైద్యుడు సిఫార్సు చేసిన యాంటీసెప్టిక్ మౌత్‌వాష్‌ను ఉపయోగించండి. క్రమం తప్పకుండా దంత పరీక్షలు (కనీసం సంవత్సరానికి ఒకసారి, లేదా చిగుళ్ళ వ్యాధికి గురయ్యేవారైతే తరచుగా) చాలా ముఖ్యం.
• సమతుల్య, పోషకమైన ఆహారం తీసుకోండి: పోషకాహార లోపాలను నివారించడానికి పండ్లు, కూరగాయలు, లీన్ ప్రోటీన్‌లు మరియు తృణధాన్యాలు తగినంతగా తీసుకోవడం నిర్ధారించుకోండి.
• ఒత్తిడిని నిర్వహించండి: ధ్యానం, యోగా, శ్వాస వ్యాయామాలు వంటి ఒత్తిడిని తగ్గించే పద్ధతులను పాటించండి.
• ప్రేరకాలను గుర్తించి నివారించండి: కొన్ని ఆహారాలు (ఉదా: అధిక ఆమ్లత్వం, కారంగా ఉండేవి) లేదా పదార్థాలు (ఉదా: టూత్‌పేస్ట్‌లో SLS) మీ పుండ్లను ప్రేరేపిస్తున్నాయని మీరు గమనించినట్లయితే, వాటిని నివారించడానికి ప్రయత్నించండి.
• పొగాకును మానేయండి మరియు మద్యాన్ని పరిమితం చేయండి: ఇవి నోటి క్యాన్సర్‌కు ప్రధాన ప్రమాద కారకాలు. ఈ అలవాట్లను పూర్తిగా మానేయడం నోటి ఆరోగ్యానికి చాలా అవసరం.
• సురక్షిత లైంగిక అలవాట్లను పాటించండి: నోటి పుండ్లకు కారణమయ్యే లైంగికంగా సంక్రమించే వ్యాధుల (STIs) విషయంలో జాగ్రత్త వహించండి.
• నోటిని క్రమం తప్పకుండా స్వీయ-పరీక్ష చేసుకోండి: మీ నోటిలో ఏదైనా అసాధారణ గడ్డలు, తగ్గని పుండ్లు లేదా మార్పులను ముందుగానే గుర్తించడం చాలా ముఖ్యం.

నోటి పూతలకు డాక్టర్‌ను ఎప్పుడు సంప్రదించాలి?

నోటి పూతలు (మౌత్ సోర్స్) సాధారణంగా చిన్నపాటివిగా అనిపించినా, కొన్నిసార్లు అవి తీవ్రమైన ఆరోగ్య సమస్యలకు సంకేతం కావచ్చు. ఇంటి చిట్కాలతో తగ్గని పుండ్లు లేదా కొన్ని ప్రత్యేక లక్షణాలు కనిపించినప్పుడు వెంటనే వైద్య సహాయం తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. మీ నోటి ఆరోగ్యాన్ని నిర్లక్ష్యం చేయకుండా, సరైన సమయంలో నిపుణులను సంప్రదించడం వల్ల పెద్ద సమస్యలను నివారించవచ్చు.

కింది సందర్భాలలో డాక్టర్‌ను లేదా దంతవైద్యుడిని సంప్రదించాలి:

• రెండు వారాలకు పైగా తగ్గకపోతే: ఏదైనా నోటి పుండు రెండు వారాలకు మించి తగ్గకుండా ఉంటే, అది నోటి క్యాన్సర్‌తో సహా తీవ్రమైన సమస్యకు సంకేతం కావచ్చు. ఇది అత్యంత ముఖ్యమైన హెచ్చరిక.
• తీవ్రమైన నొప్పి లేదా పెద్దవిగా ఉంటే: పుండ్లు విపరీతమైన నొప్పిని కలిగిస్తూ, ఆహారం తినడం, తాగడం లేదా మాట్లాడటం కష్టతరం చేస్తే.
• పదేపదే వస్తూ ఉంటే: నోటి పూతలు చాలా తరచుగా వస్తున్నట్లయితే, అది శరీరంలో అంతర్లీనంగా ఉన్న ఏదైనా ఆరోగ్య సమస్యను సూచించవచ్చు.
• జ్వరం, చలి వంటి ఇతర లక్షణాలతో కూడి ఉంటే: నోటి పుండ్లతో పాటు జ్వరం, చలి, అలసట, వివరించలేని బరువు తగ్గడం, శరీరంలో దద్దుర్లు లేదా మెడలో శోషరస గ్రంథులు వాచి ఉంటే.
• రక్తస్రావం ఉంటే: పుండ్లు సులభంగా రక్తం కారుతున్నా లేదా స్వయంగా రక్తస్రావం అవుతున్నా.
• మొద్దుబారడం లేదా జలదరింపు ఉంటే: పుండు చుట్టూ నాలుక, పెదవి లేదా ఇతర ప్రాంతాలలో మొద్దుబారడం లేదా జలదరింపు అనిపిస్తే.
• దవడ లేదా నాలుక కదపడంలో ఇబ్బంది ఉంటే: నోటి కదలికలలో, ముఖ్యంగా దవడ లేదా నాలుక కదపడంలో కష్టం అనిపిస్తే.

ఈ లక్షణాలు ఏవి కనిపించినా, వెంటనే వైద్య నిపుణుడిని సంప్రదించి సరైన నిర్ధారణ మరియు చికిత్స పొందడం మీ ఆరోగ్యానికి చాలా అవసరం.

ముగింపు

నోటి పూతలు (మౌత్ సోర్స్) చిన్నవిగా కనిపించినప్పటికీ, అవి ఆరోగ్యానికి గణనీయమైన ప్రభావాలను చూపగలవు. ఒత్తిడి, గాయాలు, ఇన్ఫెక్షన్లు, పోషకాహార లోపాలు, ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధులు మరియు క్యాన్సర్ వంటి అనేక కారణాల వల్ల ఇవి రావొచ్చు. సాధారణ రకాలను అర్థం చేసుకోవడం, వాటి రూపాన్ని గుర్తించడం, నివారణ చర్యలను తెలుసుకోవడం మరియు వైద్య సలహా తీసుకోవడం అనేవి కీలకమైన చర్యలు. వైద్య నిపుణులతో కలిసి పనిచేయడం వల్ల ఈ చిన్న పుండ్లు పెద్ద సమస్యలుగా మారకుండా నిరోధించవచ్చు.

హైదరాబాద్‌లోని యశోద హాస్పిటల్స్ నోటి పూతలు మరియు వాటికి సంబంధించిన సమస్యలకు అత్యుత్తమ చికిత్స అందిస్తుంది. మా అనుభవజ్ఞులైన నిపుణులు, అత్యాధునిక రోగనిర్ధారణ పద్ధతులు మరియు చికిత్సా విధానాలతో పేషెంటులకు సమగ్రమైన సంరక్షణను అందిస్తారు. చిన్నపాటి నోటి పుండ్ల నుండి క్యాన్సర్ వంటి తీవ్రమైన సమస్యల వరకు, మీ నోటి ఆరోగ్యాన్ని సంరక్షించడంలో యశోద హాస్పిటల్స్ నిపుణులు మీకు సహాయపడతారు. మీరు నోటి పూతలతో బాధపడుతుంటే, వెంటనే మా నిపుణులను సంప్రదించి సరైన వైద్య సలహా పొందవచ్చు.

మీ ఆరోగ్య సంరక్షణ గురించి ఏవైనా సందేహాలు ఉన్నాయా? సహాయం చేయడానికి మేము సిద్దంగా ఉన్నాము! మా అనుభవంతులైన నిపుణుల సలహా కొరకు +918065906165 కి కాల్ చేయగలరు.