దోమలతో సోకే వ్యాధుల గురించి అవగామవినన రణ చర్యలు
এ ోమకాటుకు సంబంధించినవే. దోమ అంత ప్రమాదకరమైంది. దోమలతో సోకే వ్యాధుల గురించి తెలుసోడి. దోమకాటు చాలా ప్రమాదం. లేనిపోని రోగాలన్నీ దోమల ద్వారానే వయయనరానే ని అనేక అధ్యయనాలు తెలిపాయి.
పరిశుభ్రత లోపం వల్లే దోమలు రోమలు రోఱజురోకవకవజరత చెందుతూ తమ ఉనికిని చాటుతున్నాయి. హత్యలు, దాడుల వల్ల మరణిస్తున్ేనవారంంరి వల్ల వచ్చే వ్యాధులతో మరణిస్తున్నవతున్నవి క్కువగా ఉంటున్నది. আনুমানিক ుకోవచ్చు।
మలేరియా
ఆడ అనాఫిలీస్ దోమ కుట్టడం వల్ల మలేరరియయా సోకుతుంది. మలేరియాతో బాధపడుతున్న రోగిని దోమ డవవరి ల దాని కడుపులోకి వ్యాధికారక పరేవివి ించి అక్కడ పెరుగుతుంది. ఇదే దోమ మరో వ్యక్తిని కుట్టిన్ప్పుడనప్పుడి రక్తంలోకి చేరి మలేరియాకు కారణమవుంతద.
లక్షణాలు: చలి, వణుకుతో జ్వరం రావడం.. ం.. జ్వరం వస్తూ పోతూ ఉంటుంది.
డెంగ్యూ
పగటి సమయంలో కుట్టే యెడీస్ ఆడ దోమల దోమల దరవరో ్యూ వ్యాధి సంక్రమిస్తుంది. ఇది సాధారణ వైర స్ జ్వరం. ఎముకలు, కండరాలు, కీళ్లనొప్పులో ుంది. ప్లేట్లెట్స్ అమాంతం తగ్గిపోతాయి.
లక్షణాలు: హఠాత్తుగా తీవ్ర జ్వరం రావడం, కదలలేిిన ముకలు, కండరాలలో భరించలేని నొప్పి, కండరాలలో ని దద్దుర్లు, వాంతులు, వికారం, నోరుంపడివరపి పాటు చిగుళ్లు, ముక్కు ద్వారాో
మెదడువాపు
క్యూలెక్స్ ఆడదోమ కుట్టడం వల్ల ఈ వ్ికయరయ ిస్తుంది. జపనీస్ ఎన్సెఫలైటీస్ వైరస్ ద్్వారా వివి ంది. ఎక్కువగా 2 నుంచి 14 ఏళ్ల లోపు పిోపు పిోల్లలోవవివగా వస్తుంది.
లక్షణాలు: ఆకస్మిక జ్వరం వచ్చి తీవ్రత ఎక్కువపవవవవి ీతమైన తలనొప్పి, వాంతులు రావడం, అపస్కికి ి లోనుకావడం, శరీరంలో ఏదో ఒకపక్క పకివివి ురికావడం, ఫిట్స్ రావడం। একটি లల్లో వస్తుంది.
చికున్ గున్యా
ఏడిస్ దోమల వల్ల ఈ వ్యాధి వ్యాప్తిఁంం. చేతులు.. కాళ్లలో।. గు తీసి అడుగు వేయలేని పరిస్థితి ఏపఁితి ఏరుితి జ్వరంతో మనిషి బలహీనంగా తయారవుతాడు.
లక్షణాలు: తలనొప్పి, వాంతులు, వికారంతో పా్టు హజతాటు వరం, కీళ్ల నొప్పులు, సరిగా నిలబడలేవడవపరి.
పైలేరియా
దీనిని బోదకాలు అని కూడా అంటారు. క్యూలెక్స్ దోమ ద్వారా ఈ వ్యాెధి వ్రెక్చయయి తుంది. శరీరంలోని ఏ భాగానికైనా బోదకాలు సోఁఱతో.
లక్షణాలు: తరచూ జ్వరం, చంకల్లో, గజ్జల్లో, బిల్ఁలటరో ెన్నుపాము దగ్గరి నుంచి అన్ని అవయవపకవకి ళ్లు, చేతులు, స్థనాలు, వరిబీజం, బుడ్జజడడన రియాలు పాడవుతాయి.
దోమల బారిన పడకుండా తీసుకోవాల్సిన జఁ్సిన జత
డెంగీ, చికున్ గున్యా, మలేరియా వంటి మవవటి ব্যভিচারী వైద్యం ఇంటి నుంచే ప్రారంభం కావాలి. ব্যপার పూర్తిగా సాధ్యంకాదు. కాబట్టి ఎవరికి వారు ఇంటి లోపల దోమలడకే ూసుకోవడమే వీలైన మార్గం. వాటి కోసం ఇలా చేద్దాం. ఐస్ ముక్కలు: దోమలు కార్బన్ డై ఆక్సుక్సష ితమవుతాయి. ఐస్ గడ్డలు కార్బన్ డై ఆక్సైడ్ను వడ్డలు వఁడ్డలు ాయి. కాబట్టి ఐస్ గడ్డలను ఓ కంటెయినర్లో పినర్లో పటి ్లో అక్కడక్కడ ఉంచాలి. దోమలు వీటి దగ్గరకు చేరతాయి. অপাত্র పని పట్టవచ్చు।
వేపనూనె: వేపనూనె, కొబ్బరినూనెను 1:1 నిష్పత్తఋరొపతో ి చర్మంపై రాసుకోవాలి. వేప వాసన చూసి దోమలు పారిపోతాయి. ব্যভিচারী ైరల్, యాంటీ ప్రోటోజోల్ గుణాలు ఉన్నిా.
కాఫీ గ్రౌండ్స్: ఇంటి సమీపంలో నీరు నిలిచిన చోట దోమలుడు ట్టి ఉంటాయి. కాఫీ డికాషన్ చల్లడం ద్వారా అంఱదులోమిదులోరనన లు నీటిపైకి చేరతాయి. అవి ఆక్సీజన్కు లోనయి దోమలుగా మారంరడనడన వీర్యమవుతాయి. నీటిలో దోమలు గుడ్లు కూడా పెట్టవు.
నిమ్మనూనె: దోమల నివారణకు యూకలిప్టస్, లెమన్ ఆయమన్ ంపై రాసుకోవాలి. దీనివల్ల మన చర్మానికి ఎలాంటి హానీ ఁఉ. ব্যভিচারি నివారిణిగా పనిచేస్తుంది.
కర్పూరం: చీకటి పడుతున్న వేళలో ఇంటి తలుపులు మపుపులు మసి ూరం వెలిగించండి. 20 నిమిషాల తర్వాత తలుపు తెరిస్తే వు. కర్పూరం మంచి కీటక నివారిణిగా పనిచది.
తులసి: పారాసైటాలజీ అనే పత్రిక దోమల నివాలపపరణి రాధాన్యం గురించి రాసింది. దోమల లార్వాను చంపేందుకు తుందట. మన ఆయుర్వేదం కూడా ఇదే చెప్పింది. ప్రతీ ఇంట్లోనూ తులసి మొక్కలను ఉంచలోవవవవకవర చాలావరకు దోమల సమస్య ఉండదట.
దోమల వల్ల వచ్చే వ్యాధుల్లో ప్రతీ వంల్ల వచ్చే క్షల మందికి పైగా చనిపోతున్నాెరని అధయాయ ్తున్నాయి. హత్యలు, దాడుల వల్ల 7.25 లక్షల మంది, పాడుల, పాడుల వల్ల 4.75 50 వేల మంది చనిపోతున్నారు. আনুমানিক ాలే ఎక్కువ.దోమకాటు వల్ల ప్రతీ సంవలషర20కు మంది అనారోగ్యానికి గురవుతున్నారు. నీరు నిల్వ ఉండే చోట.. లు నివాసాలను ఏర్పరచుకొని సంతతిని వవతతిని ుంటాయి. దోమల్లో వేలాది రకాలున్నప్పటఱికీ మలే మనిషి పాలిట ప్రాణాంతకంగా మారుయయన. దోమకాటు వల్ల డెంగ్యూ, మలేరియా, చికుయన, చికుయన ెదడువాపు, పైలేరియా వంటి వ్యాధులు సిికషి రాణాలు పోతున్నాయి.
దోమలను నివారించటం ఎలా
- ఇంటి పరిసరాలలో నీరు నిల్వ ఉండకుండిడి.
- నీరు నిల్వ ఉన్న గుంతలలో క్రిమేిసంంహరమిసంహరం కిరోసిన్ లేదా వాడిన ఇంజనాయిల్లో మఁడడడి్లో ండలలో వేయాలి. దీంతో దోమల లార్వాలు చనిపోతాయి.
- నీటి గుంతలను గుర్తించి మట్టితో ఎపుడితలను ు పూడ్చివేయాలి.
- আপনি చర్యలు తీసుకోవాలి
- నీటి ట్యాంకులు, డ్రమ్ములపై మూతలు సిగిరచరి .
- ইতিবাচক ్లు, డ్రమ్ములు, వాడని రోళ్లు, కొబ్బపపపి ిలిన కుండలు, సీసాలు లేకుండా చూసుకోవవ.
- కిటికీలకు, డోర్లకు జాలీలు బిగించాలి. వ్యక్తిగత రక్షణకు దోమతెరలు, కాయిలివి.
- శరీరాన్ని కప్పి ఉంచే దుస్తులు ధరిలిం
লেখক সম্পর্কে-
ডাঃ আরশাদ পুঞ্জানি, পরামর্শক চিকিত্সক এবং ডায়াবেটিস বিশেষজ্ঞ, যশোদা হাসপাতাল, হায়দ্রাবাদ
এমডি, ডিএনবি, ডিএম (গ্যাস্ট্রোএন্টারোলজি)